İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Neleri Kapsıyor, Nasıl Okunmalı?
İş sağlığı ve güvenliği (İSG) işyerinde çalışma esnasında farklı ve birçok nedenden ortaya çıkabilecek, sağlığa zarar verme ihtimali olan koşul ve durumlardan korunmak amacıyla yürütülen sistemler bütünü ve bilimsel çalışmalardır. Bu da güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamının temin edilmesini sağlar.
Bu nedenle iş güvenliği tanımı da şu konuları kapsamaktadır: iş yerlerinde çalışanlara sağlıklı, güvenli ve emniyetli bir çalışma ortamı sunmak, onları bu ortamdaki olumsuz etkilerden korumak, işlerini verimli bir şekilde gerçekleştirebilmelerini sağlamak, ortaya çıkması muhtemel risklerin ve bunların yaratacağı maddi ve manevi zararların önüne geçmek, verimliliği en üst seviyeye çıkartmak. 1980’li yıllardan başlamak üzere, iş sağlığı ve güvenliği Avrupa Birliği ülkeleri içerisinde daha yoğun bir şekilde ele alınmaya başlanmıştır.
1989 yılında yayınlanan 89/391/EEC sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Direktifi, iş sağlığı ve güvenliği alanında çerçeve direktif olarak kabul edilmektedir. Ülkemizde de 2012 yılında 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu yürürlüğe girmiştir. Avrupa Birliği uyum süreci doğrultusunda uygulanmıştır.
Ülkemizdeki yanlış kanı, iş sağlığı ve güvenliğinin yalnızca işyeri ile ilgili olduğu yönündedir. Halbuki dünya geneline bakıldığında bu kavram, ücretli veya ücretsiz yapılan her türlü işi kapsamaktadır.
6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Neleri Kapsıyor?
“Bu Kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir”.
Öncelikle 6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun kamu ve özel sektöre ait bütün işleri ve işyerlerini, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerini, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanları kapsadığını belirtmek gerekir. Bu kanunda gerçekleştirilen çalışan tanımı doğrultusunda, çırak ve stajyerler de dahil olmak üzere, işyeri tarafından istihdam edilmiş tüm kişiler kanun kapsamına dahil edilmiştir.
Bununla birlikte, işveren vekili kavramı da önem arz etmektedir. Kanunun ikinci maddesinin ikinci fıkrasında, işveren vekili tanımı şu şekilde yapılmıştır: “İşveren adına hareket eden, işin ve işyerinin yönetiminde görev alan işveren vekilleri, bu Kanunun uygulanması bakımından işveren sayılır.”. Bu nedenle, işveren firma adına bu saiklerle hareket eden çalışanlar da işveren vekili olarak farz edilmektedir ve iş sağlığı ve güvenliğinin uygulanmasında sorumluluk sahibidir. 6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu içerisinde işveren yükümlülükleri çeşitli maddelerde yer almakla birlikte özellikle dördüncü maddede düzenlenmiştir.
Kanunun dördüncü maddesi işverenin yükümlülüklerini şu şekilde düzenlemektedir:
-
(1) İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede;
-
a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.
-
b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
-
c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.
-
ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.
-
d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.
-
(2) İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
-
(3) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluklarını etkilemez.
-
(4) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.
Dördüncü maddede açıkça belirtildiği üzere, işverenin iş sağlığı ve güvenliğini sağlamakla ilgili önemli görev ve sorumlulukları bulunmaktadır. Gerekli tedbirlerin sağlanması, iş güvenliği ve sağlığı araç, gereçlerinin temin edilmesi, tedbirlerin koşullara göre düzenlenmesi ve iyileştirmelerin yapılması, gerekli eğitimlerin ve bilgilerin verilmesi bunların başında gelmektedir. İşverenin, iş sağlığı ve güvenliği konusunda uzman şahıslardan ve/ya firmalardan hizmet alması da bu sorumluluklarını kesinlikle ortadan kaldırmamaktadır.
İşyerinde, iş sağlığı ve güvenliğine dair eksikliklerden kaynaklanabilecek risklerde ve çalışanın yaralanması ve/ya ölümüyle sonuçlanabilecek kazalarda, hapis cezası da dahil olmak üzere işverene ve işveren vekillerine ağır yaptırımlar uygulanabilmektedir. Bu nedenle, iş sağlığı ve güvenliğine yönelik gerekli tüm tedbirlerin alınması ve uygulamaların gerçekleştirilmesi kadar önemli olan bir başka süreç de; bu tedbirlere uyulup, uyulmadığının izlenmesi, denetlenmesi ve uygunsuz durumların ivedilikle düzeltilmesidir.
İş Güvenliğinde WeSight’ın Yapay Zeka Teknolojilerinden Destek Alın
İşte tam da bu noktada WeSight’ın yapay zekâ teknolojisi, firmalara çok önemli çözümler ve büyük kolaylıklar sağlar.
Huawei Türkiye Ar-Ge ekibi tarafından geliştirilen ve IP tabanlı kameralarla kolayca entegre olabilen WeSight, yapay zekâ desteğiyle gerçek zamanlı kamera görüntüsü işleme ve analizi yapabilen bir iş sağlığı ve güvenliği sistemidir. İş yeri güvenliğini artıracak özelliklerle donatılmış bu yazılım sayesinde, iş yerinizde yasaklı alanlar belirleyebilir, bu alanlarda meydana gelen tüm ihlalleri kontrol edebilir, çalışanlarınızın kişisel koruyucu ekipmanlarını kullanıp kullanmadıklarını denetleyebilir ve herhangi bir ihlal tespit edildiğinde anında uyarı ve bildirimler alarak duruma müdahale edebilirsiniz.
Ayrıca WeSight sisteminin IP kameralı tabanlara sorunsuz bir şekilde entegre olabilmesi sayesinde güvenlik ağınızı ihtiyaç duyduğunuz ölçüde genişletebilirsiniz. Sistemin gerçekleşen tüm ihlalleri raporluyor oluşu sayesinde, iş yeri güvenliğinizi nasıl geliştirebileceğiniz konusunda bir içgörü kazanabilirsiniz. WeSight’la iş yeri güvenliğinizi artırmak için tıklayın.